Tips: Dit kun je doen als je baby de fles niet wil

Je verwacht misschien dat het overstappen van de borst naar een flesje vanzelf gaat, maar soms loopt het anders. Veel ouders herkennen het: je baby weigert de fles, hoe goed je het ook probeert. Dit kan stress opleveren en praktische problemen als je weer wilt gaan werken of gewoon wat meer vrijheid zoekt.

Het is belangrijk te weten dat je niet de enige bent met dit probleem. Gelukkig zijn er verschillende tips en adviezen die kunnen helpen om jouw kindje stap voor stap aan de fles te laten wennen. In dit artikel lees je praktische ideeën en inzichten waarmee je direct aan de slag kunt gaan.

Verwarring tussen tepel en fles

Als je net begint met borstvoeding, hoor je vaak dat het verstandig is om niet te snel met een flesje te starten. De reden hiervoor is de zogenoemde ‘tepel-speenverwarring’. Je baby kan in de war raken wanneer hij afwisselend uit de borst en uit een fles drinkt. Soms kiest een baby in zo’n geval juist voor de fles en weigert daarna nog aan de borst te drinken, omdat het zuigen aan een speentje makkelijker gaat. Aan de andere kant komt het óók voor dat een kindje na intensief borstvoeden uiteindelijk de fles níet meer accepteert.

Dit heeft ermee te maken dat het drinken aan de borst en aan een fles écht anders is. Bij borstvoeding moet je kindje harder werken, terwijl bij sommige flesjes de melk sneller stroomt. Hierdoor kan je baby een voorkeur ontwikkelen of zelfs het gevoel krijgen dat één van beide manieren niet goed ‘werkt’.

Het is belangrijk om rustig en geduldig te blijven oefenen, zodat je baby beide opties leert kennen en geen sterke voorkeur ontwikkelt. Door op tijd en regelmatig zowel borst- als flesvoeding te geven, kun je deze verwarring zoveel mogelijk voorkomen en geef je jezelf meer flexibiliteit in de toekomst.

Interessant artikel: 6 tips om je baby beter te begrijpen

Advies

Wil je voorkomen dat je baby de fles volledig weigert, dan is het belangrijk om op tijd te beginnen met oefenen. Vaak wordt aanbevolen rond de zes weken na de geboorte voorzichtig te starten met het aanbieden van een flesje (bijvoorbeeld met afgekolfde melk). Op deze leeftijd heeft je kindje meestal al voldoende aan de borst geoefend, waardoor de kans op verwarring kleiner is, maar tegelijkertijd blijft het zuigreflex nog aanwezig. Zo leert je baby op twee manieren te drinken.

Zorg ervoor dat je de fles regelmatig aanbiedt: idealiter eens per dag of om de dag. Zo raakt je kindje gewend aan het gevoel en aan de techniek die bij het drinken uit een fles komt kijken. Het mag gerust in kleine stapjes; vaak gaat het proces met wat ups en downs gepaard. Oefen op een rustig moment, wanneer je baby niet té hongerig is of juist net gevoed is. Soms helpt het als iemand anders, zoals je partner of opa/oma, de fles geeft. Baby’s kunnen zich namelijk heel erg richten op mama als het om voeding draait.

Wees daarnaast geduldig en mild voor jezelf en je kindje. Als het vandaag niet lukt, probeer het dan morgen opnieuw. Op deze manier houd je het relaxed en voelt je kind minder druk. Probeer verschillende speentjes uit – soms werkt een andere vorm wonderen. Onthoud: iedere baby is anders en oefening baart kunst!

Oefenen

Begin op tijd met oefenen, maar houd het vooral rustig en ontspannen. Geduld is hierbij echt essentieel. Sommige baby’s pakken de fles vanzelf zonder moeite, terwijl anderen er wat langer over doen. Forceer niets: als je merkt dat je kindje gefrustreerd raakt of overstuur wordt, stop dan en probeer het op een later moment opnieuw.

Probeer verschillende benaderingen uit. Soms helpt het om eerst een klein beetje melk op de speen te doen zodat je baby direct iets vertrouwds proeft. Het kan ook werken om je baby dicht tegen je aan te houden, vergelijkbaar met het geven van borstvoeding – zo voelt je kindje zich veilig en geborgen. Daarnaast kun je afwisselen wie de fles geeft. Veel ouders merken dat hun kind de fles wél accepteert van iemand anders dan mama, omdat ze bij mama sneller borst verwachten.

Oefen regelmatig, bijvoorbeeld iedere dag een vast moment. Kleine stapjes zijn vaak de sleutel tot succes. Zelfs als je baby in eerste instantie niet veel drinkt uit de fles, leert hij zo langzaam wennen aan het nieuwe gevoel en ritme. Blijf positief en prijs je kindje voor elke poging, zo maak je van het oefenmoment iets fijns en zorgeloos.

Wat als je baby nog steeds geen fles wil?

Soms gebeurt het, ondanks alle inspanningen, dat je baby de fles nog steeds weigert. Dit kan behoorlijk frustrerend zijn en wellicht begin je te twijfelen aan jezelf of de gekozen aanpak. Onthoud echter dat ieder kindje uniek is en op zijn eigen tempo leert. Het is niet ongewoon dat sommige baby’s langer nodig hebben om aan een nieuwe manier van voeden te wennen.

Blijf vooral rustig en positief, want stress wordt vaak door jouw baby feilloos aangevoeld. Probeer afwisselende methodes: geef de fles bijvoorbeeld eens als je baby net wakker is, maar nog niet heel hongerig. Soms helpt het ook de fles liggend of zittend, in verschillende houdingen aan te bieden. Ook de omgeving kan verschil maken; probeer het op een rustige plek met weinig prikkels.

Daarnaast kun je alternatieven overwegen, zoals drinken uit een klein bekertje of lepeltje aanbieden. Sommige baby’s willen wel moedermelk of formule op deze manier proeven en leren zo weer langzaam een andere manier van drinken kennen. Heb je zorgen of blijft je baby voeding weigeren, aarzel dan niet om professionele hulp, zoals een lactatiekundige, in te schakelen. Zij kunnen samen met jou zoeken naar oplossingen die passen bij jullie situatie.

Aanvullende artikelen: Zwangerschapsquiz: Doe de test en check je kennis!

Wat als geen enkele aanpak werkt?

Soms heb je echt alles geprobeerd – verschillende flessen, spenen, tijden van de dag en zelfs hulp van anderen ingeschakeld – maar je baby weigert nog steeds iedere fles. Dat kan heel frustrerend zijn en voelt misschien als falen, maar onthoud dat dit vaker voorkomt dan je denkt. Op zo’n moment is het belangrijk om vooral niet te streng voor jezelf én je kindje te zijn. Je doet er alles aan, meer kun je simpelweg niet doen.

Het kan helpen om professionele hulp in te schakelen, bijvoorbeeld een lactatiekundige of prelogopedist. Zij kunnen met jou meekijken naar jullie situatie en eventuele technieken of oplossingen aandragen waar je zelf nog niet aan gedacht had. Vaak worden consulten deels vergoed door de zorgverzekering, dus informeer hier gerust naar bij je huisarts of het consultatiebureau.

Daarnaast is het goed om alternatieven te overwegen, zoals kolven en op andere manieren melk aanbieden (bijvoorbeeld met een zacht bekertje of lepeltje). Sommige kindjes slaan soms een voeding over als ze mama even moeten missen, maar eten wanneer jij weer thuiskomt extra goed. Vertrouw op het feit dat baby’s flexibel zijn en uiteindelijk vaak toch hun weg vinden, zeker als jij rustig blijft en vertrouwen uitstraalt. Geef jezelf de tijd – en vergeet niet dat je, hoe de uitkomst ook is, altijd het beste doet voor jouw kindje.

Aanvullend leesmateriaal: 20 bijzondere feiten over je zwangerschap

Rechten

In Nederland heb je als moeder recht op extra tijd om te voeden zolang je kindje jonger is dan negen maanden. Dit staat bekend als het recht op borstvoedingsverlof en betekent dat je tot 25 procent van je werktijd mag gebruiken om te kolven of je baby zelf te voeden. Deze tijd wordt doorbetaald en je werkgever moet ervoor zorgen dat er een geschikte ruimte beschikbaar is waar jij rustig kunt kolven of voeden.

Het kan fijn zijn om dit recht samen met je werkgever goed te bespreken voordat je weer aan het werk gaat. Zo kun je in alle rust plannen wanneer je voedingen of kolfmomenten wilt inplannen en hoef je je minder druk te maken over de combinatie van werken en voeden. In sommige gevallen is het zelfs mogelijk om tijdens je pauze naar huis te gaan om je kindje direct te voeden, mocht dat nodig zijn.

Laat je dus niet ontmoedigen als het voeden via fles of borst nog uitdagingen geeft. Je bent wettelijk beschermd en hebt ruimte om te zoeken naar wat voor jou en je baby het beste werkt. Mochten er toch problemen ontstaan rondom jouw rechten op het werk, schakel dan gerust hulp in van bijvoorbeeld een bedrijfsarts of vakbond. Uiteindelijk gaat het erom dat jij en je baby deze periode zo prettig mogelijk kunnen doorkomen.

Wanneer echt niets lijkt te werken en je baby de fles structureel blijft weigeren, kan dat behoorlijk stressvol zijn. Het belangrijkste is om de rust te bewaren en je niet schuldig te voelen – je doet er alles aan wat in jouw vermogen ligt. Soms duurt het gewoon wat langer voordat een baby gewend raakt aan een nieuwe manier van voeden; iedere baby ontwikkelt zich op zijn eigen tempo.

Het kan slim zijn om op dit moment professionele hulp in te schakelen. Een lactatiekundige of prelogopedist kan samen met jou kijken naar technieken en mogelijkheden die specifiek passen bij jouw situatie. Vaak bieden zorgverzekeraars hier (deels) vergoedingen voor, dus informeer gerust bij je huisarts of consultatiebureau. Deze stap brengt niet alleen meer kennis in huis, maar geeft jou ook mentale steun.

Soms werkt het beter om alternatieven te proberen, zoals melk aanbieden via een bekertje, lepeltje of zelfs een spuitje. Veel baby’s wennen alsnog na verloop van tijd, bijvoorbeeld wanneer ze ouder worden of als de druk wegvalt.

Blijf in ieder geval goed communiceren met opvang, familie en werk zodat iedereen weet waar je tegenaan loopt. Vertrouw erop dat je uiteindelijk een passende oplossing vindt en herinner jezelf eraan dat je altijd het beste doet voor je kindje.

Veelgestelde vragen

Is het mogelijk dat een baby alleen maar moedermelk rechtstreeks van de borst wil en helemaal geen fles of alternatief accepteert?

Ja, het komt voor dat sommige baby’s echt alleen de borst accepteren en geen fles of andere alternatieven zoals een bekertje of lepeltje willen. In dat geval wordt soms geprobeerd het voeden te combineren met knuffelmomenten of baby’s geleidelijk aan andere manieren van drinken te laten wennen wanneer ze ouder zijn. Uiteindelijk zullen de meeste baby’s op hun eigen tempo nieuwe drinkmethoden gaan uitproberen, zeker als ze vanaf een maand of zes vaste voeding en water uit een beker mogen.

Kan een bepaalde geur of smaak van fles of speen invloed hebben op het weigeren van de fles?

Ja, sommige baby’s zijn gevoelig voor vreemde geurtjes of smaken aan het flesje of de speen. Nieuwe of niet goed uitgekookte flessen kunnen een plastic of chemische geur hebben die baby’s afschrikt. Het kan helpen om de speen een paar keer met kokend water te steriliseren of om de fles eerst met moedermelk te vullen, zodat je baby een vertrouwde geur ruikt.

Hoelang mag je maximaal proberen om de fles aan te bieden voordat het schadelijk kan zijn voor de baby?

Het is belangrijk om je baby niet te lang zonder voeding te laten in een poging hem of haar aan de fles te laten wennen. Probeer niet langer dan 10-15 minuten per sessie en forceer niets. Als baby’s structureel geen voeding accepteren en uren niet drinken, is het verstandig contact op te nemen met een arts of consultatiebureau om een voedingsschema of alternatieve methodes te bespreken.

Zijn bepaalde fles- of speenmaterialen (silicone, rubber) fijner voor baby’s die flesweigeren?

Baby’s kunnen voorkeur hebben voor het mondgevoel van bepaalde materialen zoals silicone of rubber. Rubber is meestal zachter en flexibeler, terwijl silicone reukloos is en langer meegaat. Het blijft proberen welke speen je baby het prettigst vindt; soms helpt het ook om een speen te kiezen die qua vorm lijkt op de tepel.

Geldt flesweigeren alleen voor moedermelk, of kan het ook voorkomen bij kunstvoeding?

Flesweigeren kan bij zowel moedermelk als kunstvoeding voorkomen. Het gaat meestal niet om de inhoud van de fles, maar om het zuiggedrag, de verpakking (fles/speen) en de hele ervaring eromheen. Bij sommige baby’s helpt het wel om eerst afgekolfde moedermelk te geven, omdat de smaak vertrouwd is, voordat je overstapt op kunstvoeding als dat de bedoeling is.

Kun je een baby laten wennen aan de fles door met verschillende temperaturen melk te experimenteren?

Ja, sommige baby’s reageren juist goed als de melk wat warmer of kouder wordt aangeboden. Probeer een temperatuur die in de buurt komt van verse borstvoeding (lichaamstemperatuur, ongeveer 37°C). Kleine aanpassingen kunnen soms het verschil maken in het accepteren van de fles.

Is het risico op cariës groter bij flesvoeding dan bij borstvoeding?

Bij flesvoeding kan er inderdaad een iets groter risico zijn op cariës (tandbederf), vooral als er tussen de voedingen of ’s nachts met flesjes wordt geslapen. Het reinigen van het mondje na elke voeding en het voorkomen van suikerhoudende voeding in de fles hebben een positief effect. Raadpleeg voor meer informatie ook de tandarts voor tips bij baby’s eerste tandjes.

Kun je een baby direct afleren van de borst en meteen laten overstappen op drinkbekers?

Dit kan geprobeerd worden als je baby oud genoeg is (vaak vanaf circa 6 maanden wanneer je ook vaste voeding introduceert). Sommige baby’s slaan de fase van flesvoeding over en leren direct uit een Tuitbeker, open beker of rietjesbeker drinken. Dit vraagt mogelijk wat meer oefening en geduld, maar het is zeker een alternatief.

Moet je voorzichtig zijn met het introduceren van de fles als je baby allergieën heeft?

Ja, als je baby een verhoogd risico op allergieën heeft, overleg dan met een arts of consultatiebureau over het type melk en flessenspeen. Houd de reacties van je baby goed in de gaten bij het overstappen op fles- of kunstvoeding en meld bijzondere klachten, zoals huiduitslag of spugen, direct aan een professional.

Kan je baby later alsnog leren drinken uit een fles, zelfs na maanden van weigeren?

Ja, in veel gevallen kunnen baby’s alsnog leren drinken uit een fles, zelfs na langere tijd van weigeren. Zodra ze ouder worden, verandert hun zuiggedrag en zijn ze vaak flexibeler in het uitproberen van nieuwe manieren van drinken. Geduld en herhaling zijn hierbij belangrijk. Soms pakt een kind de fles ineens op een compleet onverwacht moment wel.

Interessant artikel: